#20: Czy da się charytatywnie zebrać 2 000 000 zł na klub judo? (analiza i wnioski)

Kwota 2 mln zł jest prawdziwym przykładem ze środowiska judo w Polsce. Aktualnie jeden klub judo stara się zebrać taką kwotę właśnie przez darowizny. Ani razu nie wymieniam nazwy tego klubu w tym artykule.

Napisałem tę analizę, aby pomóc innym polskim klubom sportowym urealnić ich wyobrażenia na temat rozwoju. Przeczytaj ten artykuł, a zaoszczędzisz czas i energię, którą byś zainwestował w nieskuteczne rozwiązania.

Życzę Ci, abyś miał możliwość wyboru dogodnego momentu do pozyskiwania pieniędzy z zewnętrznych źródeł. Pośpiech z reguły jest słabym doradcą.

Przeczytasz kolejno:

1. Założenia (na jaki cel przykładowy klub sportowy potrzebuje te 2 mln zł?)
2. Omówienie możliwego finansowania (darowizny, crowdfunding z nagrodami i crowdfunding inwestycyjny)
3. Prawdziwe przykłady takiego finansowania w polskim sporcie (które kluby sportowe zbierały pieniądze danym sposobem i z jakimi sukcesami?)
4. Przeliczenia możliwej do zebrania kwoty dla klubu sportowego (przez darowizny i na podstawie założeń dla klubu z punktu 1. oraz sondażu)
5. Jak przełożyć tę wiedzę na klub sportowy niszowej dyscypliny sportu? (+ bonus: „jedyny sposób na natychmiastowy cud”)

Podstawowe założenia artykułu (o przykładowym klubie sportowym) 💰

Cały artykuł piszę z Twojej perspektywy.

To tak jakbyś właśnie Ty (czytelniku) był prezesem tego relatywnie dużego klubu sportowego. „Relatywnie dużego”, bo w warunkach niszowych dyscyplin sportu jest to klub ogromny, ale już w sportach głównego nurtu 1500 płacących osób to niedużo.

Podsumowując, masz:

• 1500 zawodników (comiesięcznie opłacających składki członkowskie);
• brakujące 2 000 000 zł na infrastrukturę klubu (hala sportowa);
• zamiar sfinansowania tej inwestycji pieniędzmi osób indywidualnych (najlepiej przez darowizny).

Wspólne definicje (ważne!) 👨‍🔬

Dwie najpopularniejsze metody pozyskiwania pieniędzy przez Internet od osób indywidualnych to:

• Darowizny (zbiórki charytatywne), czyli finansowanie, w którym wpłacający są darczyńcami i nie otrzymują nic w zamian.
• Crowdfunding, czyli finansowanie, w którym zakłada się (wcześniej ustalone) wynagrodzenie dla osób wpłacających pieniądze na rzecz projektu.

Według polskiego prawa crowdfunding mogą też finansować darowizny, ale w tym artykule stosuje uproszczenie i przez crowdfunding rozumiem zbiórkę, w której osoba wpłacająca otrzymuje za wpłatę wynagrodzenie (np. bilety VIP na mecz).

Robię to dlatego, żeby łatwiej było Ci nadążyć za kolejnymi przykładami. W końcu istnieje zasadnicza różnica w przekazywaniu pieniędzy z oczekiwaniem czegoś w zamian, a w przekazywaniu pieniędzy nie oczekując niczego w zamian.

Darowizny są łatwiejsze... ale czy lepsze? 🤔

Zbiórki charytatywne dominują w Internecie, bo wymagają wielokrotnie mniejszego wysiłku. Nie trzeba przygotowywać świadczeń zwrotnych. Nie trzeba się z nich rozliczać. Wystarczy dodać grafikę i opis, a później udostępniać.

Z raportu Związku Przedsiębiorstw Finansowych wynika, że uczestnicy zbiórek internetowych najchętniej angażują się przez darowizny – to ok. 90% zebranych środków. Na drugim miejscu znajdują się zbiórki w modelu opartym na nagrodach (4%). (rp.pl, 2023)

Darowizny brzmią obiecująco, czyż nie?

...to teraz zejdźmy na ziemię (problemy zbiórek charytatywnych) 🌍

Niestety, ale tamten powyższy cytat daje Ci tylko fałszywą nadzieję.

Wśród celów charytatywnych dominują te związane z leczeniem, operacjami i zakupem sprzętu rehabilitacyjnego. Uwagę zwraca też kwota ponad 152 mln zł zebrana na ratowanie zwierząt. (rp.pl, 2023)

W 2022 roku cały polski rynek crowdfundingu (zarówno darowizn, jak i finansowania z wynagrodzeniem) wyniósł 1,1 mld zł (czyli 1100 mln zł).

[...] wpływ na dużą wartość zebranych środków na platformach crowdfundingowych miały głównie wojna w Ukrainie i związana z nią wielka ofiarność Polaków. (rp.pl, 2023)

Lider branży, czyli platforma zrzutka.pl odpowiadała za ponad 1/4 zebranej kwoty (305 mln zł). Przekonajmy się, jak wyglądało finansowanie sportu przez tę platformę.

Poszukaj kropkowanej czerwonej linii na wykresie poniżej (sport).

Nie widać? Mała podpowiedź: ta linia szura po dnie.

1. Na platformie zrzutka.pl historycznie najwyższa zebrana kwota w kategorii sport wyniosła 136 643 zł i była to zbiórka z nagrodami (2023).
2. Na platformie wspieram.to historycznie najwyższa zebrana kwota w kategorii sport wyniosła dokładnie 137 210 zł i była to zbiórka z nagrodami (2015).
3. Na platformie zrzutka.pl historycznie najwyższa zebrana kwota przez darowizny w kategorii sport wyniosła 86 100 zł z planowanego 1 000 000 zł (KS Ursus, 2023).

Najlepsza zbiórka charytatywna dla klubu sportowego z najlepszej platformy w branży osiągnęła wynik ponad 23 razy mniejszy od naszego celu 2 000 000 zł.

A jak to wygląda na innych platformach finansowania społecznościowego?

Sprawdźmy siepomaga.pl. Po wyszukaniu hasła „sport” pojawiają się nam kwoty: 56 995 zł, 91 725 zł i 96 495 zł. Ta platforma nie umożliwia sortowania według zebranych pieniędzy, więc są to najwyższe kwoty, jakie znalazłem w tej kategorii.

Te kwoty nadal są co najmniej 21 razy za niskie. Poza tym wszystkie 3 powyższe zbiórki dotyczą wyłącznie leczenia i rehabilitacji.

Mało tego, w styczniu 2023 roku prognozowano całoroczny regres branży crowdfundingowej w Polsce o ok. 10% (czyli zmniejszenie o 100 mln zł).

1️⃣ Wsparcie akcji charytatywnych w Polsce 🏥

A co gdybyśmy zignorowali wcześniejsze dane? Założyli, że nie ma co się opierać o sukcesy (lub porażki) innych w tej samej (lub bardzo bliskiej) kategorii?

W 2021 roku 58,9% dorosłych Polaków deklarowało finansowanie akcji charytatywnych (infor.pl).

Według tych danych najbardziej ofiarne są osoby:

• w wieku od 36 do 55 lat,
• z dochodem przekraczającym 2-krotność średniej krajowej,
• zamieszkujące miejscowości od 50 tys. do 99 tys. mieszkańców.

Jak odbiorcy Twojego klubu pokrywają się z tymi danymi?

W 58,9% Polaków deklarowało (!) roczne wsparcie akcji charytatywnych w wysokości:

• do 50 zł – 16,2% respondentów
• 50-100 zł – 24,5% respondentów
• 100-150 zł – 13,3% respondentów
• 150-200 zł – 13,6% respondentów
• 200-300 zł – 11% respondentów
• 300-400 zł – 4,4% respondentów
• 400-500 zł – 5% respondentów
• powyżej 500 zł – 5,6% respondentów
• trudno powiedzieć – 6,4% respondentów

2️⃣ Przeliczmy te deklaracje na Twój klub sportowy 🏄‍♂️

Na początek dwie ważne kwestie:

• odpowiedzi były deklaratywne – problemem takich badań jest to, że gdy ktoś pyta nas „czy wspiera Pan/i potrzebujących?” to istnieje pewne prawdopodobieństwo, że nawet nieświadomie zawyżymy faktyczne wsparcie.
• roczne wsparcie – czyli tyle przekazywali Polacy przez cały rok, stąd na Twoją zbiórkę trafiłby ułamek tej kwoty, którą znajdziesz poniżej.

Przypominam: zbieramy 2 000 000 zł dla klubu z 1500 zawodnikami.

5 zastrzeżeń do takich przeliczeń dla klubów sportowych:

1. Zawodnik zawodnikowi nierówny. Ten, który opłaca składkę członkowską, jest bardziej zaangażowany niż ten, który otrzymuje zajęcia za darmo (np. programy dofinansowane z budżetu państwa/samorządu itd.).
2. Często rodzice przedszkolaka są mniej zaangażowani niż rodzice dziecka szkolnego, a dziecko szkolne jest mniej zaangażowane niż najstarsi zawodnicy (liczba i głębokość wspólnych doświadczeń wpływa na zaangażowanie).
3. Kluby judo są często rozsiane po wielu oddziałach (np. mój klub po Dolnym Śląsku). Czyli nawet gdy nowa hala powstanie to część (lub większość) zawodników nie będzie z niej korzystać. Czy w Twojej dyscyplinie jest podobnie? Dlaczego zawodnicy mieliby płacić za coś, z czego nie skorzystają?
4. Rodzeństwo = jedna wpłata. Przy 1500 osobach na pewno masz trenujące rodzeństwa, ale moim zdaniem powinieneś wyeliminować ich braci i siostry z przeliczeń. To, że ktoś ma dwójkę dzieci, nie oznacza, że wpłaci dwukrotnie.
5. Najdokładniejszą miarą większości klubów sportowych będzie liczba jego zawodników. Chyba że Twój jeden kanał social mediów przebija tę liczbę ponad 20-krotnie. Pomyśl, ile sam masz polajkowanych stron, na które byś nie wpłacił ani złotówki. Zresztą liczba obserwatorów to nie wszystko, a sumowanie kilku kanałów sprawia, że sumujesz te same osoby.

Technicznie o przeliczeniach (możesz pominąć!):

1. Obliczam na podstawie środka przedziału (np. (100+50)/2 = 75 zł).
2. Dla odpowiedzi „powyżej 500 zł” przyjąłem górną granicę przedziału 1000 zł.
3. Nie wliczam osób z odpowiedzią „trudno powiedzieć”.

Wzór:

[środek przedziału] * [odsetek respondentów w tym przedziale] * [liczebność grupy wspierającej akcje charytatywne * liczebność zawodników w klubie]

Przykładowo:

[(50+0)/2] * 16,2% * (58,9% * 1500) = 3580,20 zł.

Wyniki wpłat charytatywnych dla 1500 zawodników:

przedział wpłaty – całkowita zebrana kwota w tym przedziale

• do 50 zł – 3580,20 zł
• 50-100 zł – 16243,50 zł
• 100-150 zł – 14 696,50 zł
• 150-200 zł – 21 039,20 zł
• 200-300 zł – 24 310 zł
• 300-400 zł – 13 613,60 zł
• 400-500 zł – 19 890 zł
• powyżej 500 zł (1000 zł jako koniec przedziału) – 37 128 zł
• trudno powiedzieć – niewliczone

Oszacowana całoroczna kwota na cele charytatywne: 150 501 zł.

W uproszczeniu tyle na cele charytatywne przeznaczą członkowie Twojego klubu sportowego (1500 zawodników) przez cały rok, ale przecież walka o infrastrukturę zawsze przegra z walką o życie (wojną, leczeniem, rehabilitacją).

To ile Twoi klienci/zawodnicy wpłacą z tej kwoty na Twój klub? 50%?

Ponadto, im dalej sięgniesz (obserwujący w social mediach, znajomi znajomych, całkowicie obce osoby), tym bardziej odsetek osób chętnych do wpłat się obniży. Prawdopodobnie wraz z wysokością wpłacanej przez nich kwoty.

Wobec tego, czy crowdfunding uratuje sytuację?

Trudna alternatywa (rzeczywistość crowdfundingu inwestycyjnego) 🛑

Crowdfunding z nagrodami dla osób wpłacających odnosił niewiele lepsze wyniki (wspomniane wcześniej 136 643 zł lub 137 210 zł) od zbiórek przez darowizny, ale istnieje do niego jeszcze jedna alternatywa.

Crowdfunding inwestycyjny pozwala spółce zostać emitentem i wyemitować swoje akcje. Jest to równoznaczne z rezygnacją z części potencjalnego zysku na rzecz inwestorów, ale w zamian daje przedsiębiorstwu szansę na realizacji planów wzrostu. (emiteo.pl)

Przykładowe kwoty pozyskane przez crowdfunding inwestycyjny:

• Wisła Kraków (4 mln zł w 2019 roku)
• KTS Weszło (4,5 mln zł w 2021 roku)
• Skra Częstochowa (175 078 zł w 2023 roku)

Wszystkie te kluby łączy jedna dziedzina – piłka nożna. Co za przypadek.

1️⃣ Przykład Wisły Kraków (4 mln zł w 2019 roku)

Wiśle Kraków groziło wykluczenie z rozgrywek Ekstraklasy i upadek klubu istniejącego od 1906 roku. Zobowiązania Wisły w 2019 roku opiewały na kwotę ponad 80 mln zł. Zbiórka 4 mln zł zakończyła się w 24 godziny.

Asy w rękawie Wisły można wymieniać i wymieniać: krajowa rozpoznawalność, 113 lat istnienia, średnia meczowa frekwencja 15 tysięcy kibiców, 6941 sprzedanych karnetów na rundę wiosenną 2019, wspierający akcję Jakub Błaszczykowski i wsparcie przedstawicieli znaczącego biznesu.

Pozyskanie historycznych danych o obserwujących profile w social mediach jest niewykonalne, dlatego podaję ich aktualne liczby. Te liczby w 2019 roku były znacznie mniejsze, ale i tak pokazują rangę zasięgów medialnych.

• 2,1 mln – obserwujący Jakuba Błaszczykowskiego na Facebooku
• 778 tys. – obserwujący Jakuba Błaszczykowskiego na Instagramie
• 294 tys. – obserwujący Wisłę Kraków na Facebooku
• 99,1 tys. – obserwujący Wisłę Kraków na Instagramie

Więcej o ówczesnej sytuacji Wisły: tutaj i tutaj. Wisła ponowiła emisję rok później (marzec 2020) i zakończyła ją kwotą 3,09 mln zł z planowanych 4,28 mln zł.

2️⃣ Przykład KTS Weszło (4,5 mln zł w 2021 roku)

KTS Weszło to klub piłkarski, który w 2018 roku założył Krzysztof Stanowski (popularny dziennikarz, m.in. współzałożyciel Kanału Sportowego).

Głównym celem emisji akcji przez crowdfunding inwestycyjny miała być inwestycja w infrastrukturę klubu (60% budżetu). Klub zebrał 4,5 mln zł w 1,5 godziny.

Pozyskanie historycznych danych o obserwujących profile w social mediach jest niewykonalne, dlatego podaję ich aktualne liczby. Te liczby w 2021 roku były znacznie mniejsze, ale i tak pokazują rangę zasięgów medialnych.

• 1,03 mln – subskrybenci Kanału Sportowego na YouTube
• 944 tys. – obserwujący Krzysztofa Stanowskiego na Twitterze
• 332 tys. – obserwujący Krzysztofa Stanowskiego na Instagramie
• 195 tys. – obserwujący Weszło! na Facebooku
• 288 tys. – subskrybenci WeszłoTV na YouTube
• 31 tys. – obserwujący KTS Weszło na Facebooku
• 29,2 tys. – obserwujący KTS Weszło na Twitterze

Przykładowe wyświetlenia filmów promocyjnych:

• 176 tysięcy – transmisja na żywo ze sprzedaży akcji KTS Weszło
• 209 tysięcy – wideo, w którym Krzysztof Stanowski opisuje ideę KTS Weszło

Przeciętny polski klub sportowy nie ma podjazdu do KTS Weszło, bo zasięgi medialne i umiejętności biznesowo-marketingowe założyciela i jego pracowników są niemożliwe do naśladowania. Do tego mówi się, że moment na rynku crowdfundingu był wtedy idealnie trafiony.

Czy inwestycja w KTS Weszło miała sens? Tutaj artykuł na ten temat.

3️⃣ Przykład Skry Częstochowa (175 078 zł w 2023 roku)

Skra Częstochowa to klub piłkarski założony w 1926 roku. W momencie emisji Skra grała w I lidze (wyżej jest tylko Ekstraklasa). Klub ówcześnie podkreślał, że był największym ośrodkiem szkolenia dzieci i młodzieży (ok. 400 podopiecznych) w Częstochowie (209 tys. mieszkańców).

Pozyskane środki miały zostać wykorzystane w pełni na inwestycję w infrastrukturę stadionową. Kampanię Skry popierały takie nazwiska jak: Jerzy Engel (były selekcjoner narodowej reprezentacji) czy Artur Barciś (aktor). Patrząc po wyświetleniach tych wideo, to ich wsparcie było słabo wykorzystane.

Skra Częstochowa pozyskała zaledwie 175 078 zł z planowanych 2 mln zł.

Dodatkowe dwie informacje dla kontekstu:

• przychody Skry Częstochowa w sezonie 2021/2022 – 7,7 mln złotych
• średnia meczowa frekwencja – 1 627 widzów

Pozyskanie historycznych danych o obserwujących profile w social mediach jest niewykonalne, dlatego podaję ich aktualne liczby. Te liczby na początku 2023 roku były trochę mniejsze, ale dalej pokazują rangę zasięgów medialnych.

• 11 tys. – obserwujący Skrę Częstochowa na Facebooku
• 2,89 tys. – obserwujący Skrę Częstochowa na Instagramie
• 1,63 tys. – obserwujący Skrę Częstochowa na Twitterze
• 1,3 tys. – obserwujący Skrę Częstochowa na YouTube

Skra Częstochowa pomimo najbardziej rozpoznawalnej dyscypliny sportu w Polsce (piłki nożnej), prawie 100-letniej historii, bycia największym lokalnym ośrodkiem treningowym dla dzieci i młodzieży (ok. 400 zawodników), posiadania średnio ponad 1600 kibiców na mecz, wsparcia rozpoznawalnych osób i zaangażowanych pracowników osiągnęła 8,75% finansowego celu.

Historyczna oferta inwestycyjna klubu sportowego Skra Częstochowa tutaj.

Jak przełożyć tę wiedzę na klub sportowy niszowej dyscypliny sportu? 🤔

1️⃣ Darowizny powinny być tylko ostatecznością ❌

Według powyżej przedstawionych przykładów i wyliczeń niemożliwe jest pozyskanie kapitału tej rangi (2 mln zł) przy wskazanej wielkości klubu sportowego (1500 zawodników).

„Potrzebujemy Twoich pieniędzy” to zawsze bardzo słaba karta przetargowa i mało kto się nią przejmuje. Szczególnie gdy chodzi o pasję, a nie życie lub zdrowie.

2️⃣ Darowizny nie są bez wad ❌

Zbiórka przez darowizny to mniej pracy, ale też ograniczenia. Co zrobisz, gdy wyczerpią Ci się zasięgi medialne? Ile postów o zbiórce dodasz? Ile postów o tym samym wystarczy do potraktowania Cię jak spamera?

Jeżeli się postarasz, to wszyscy Twoi obserwujący będą wiedzieli o akcji od pierwszego dnia. Zbierzesz kilka lub kilkanaście tysięcy złotych. Co dalej?

Gdyby była to komercyjna inicjatywa, to bez problemu dotrzesz do kolejnych osób reklamą. Przy zbiórce z darowizn reklama jest co najmniej wątpliwa etycznie (o ile nie zabroniona).

Pozostaje Ci opcja wysyłania maili do organizacji i pisanie po grupach na Facebooku. Dołączenie do tłumu osób, na które nikt nie zwraca uwagi, bo potrzebujących zawsze jest więcej niż dostępnych środków.

3️⃣ Nagrody po prostu nie wystarczą ❌

Jakichkolwiek świadczeń nie wymyślisz to i tak przede wszystkim powinieneś mierzyć swoje zamiary co do sił, jakimi dysponujesz.

Nie zrobisz z mistrza polski młodzików mistrza polski seniorów w rok. Fizycznie ten cel jest niemożliwy. Tak samo niemożliwe jest zebranie darowizną 2 mln zł na rozwój klubu sportowego w obecnych warunkach.

Twój cel zebrania 2 mln zł zakłada, że liczysz na sukces (!):

• 11,42 razy większy od Skry Częstochowa
• 14,64 razy większy od największej zbiórki z nagrodami w kategorii sport na platformie będącej liderem crowdfundingu w Polsce (zrzutka.pl)
• 23,23 razy większy od największej zbiórki przez darowizny w kategorii sport na platformie będącej liderem crowdfundingu w Polsce (zrzutka.pl)

Porównywanie się do Wisły Kraków lub KTS Weszło to abstrakcja z powodu różnicy w zasobach, którymi są m.in. zasięgi liczone w setkach tysięcy wyświetleń.

Mała analogia dla łatwiejszego wyobrażenia. Wyobraź sobie, że sprzedajesz e-booka online i postanawiasz, że w tym roku sprzedasz 23,23 razy więcej egzemplarzy niż historycznie największy bestseller w Twojej kategorii.

Dlaczego miałoby Ci się to udać? Jeżeli nie masz argumentów, dlaczego Twój klub ma osiągnąć wynik 23,23 razy lepszy od KS Ursus, to już sam wiesz co.

Jedyny sposób na natychmiastowy cud 🏦

Spółki Skarbu Państwa przez osiem lat przeznaczyły na sport około 10 mld złotych. [...] (sportowefakty.wp.pl)

Przy 10 miliardach 2 miliony to faktycznie nic. Tylko ze Spółkami Skarbu Państwa bywają inne problemy.

Spółki Skarbu Państwa przez osiem lat przeznaczyły na sport około 10 mld złotych. - To stało się niekontrolowanym rozdawnictwem. Co ważne, to mogło mieć wpływ na uczciwość rywalizacji sportowej w Polsce - przekonuje ekspert Artur Łobanowski. (sportowefakty.wp.pl)

Niestety nie ma innych sztuczek na szybki wzrost. Cierpliwych i chętnych do rozwoju swojego klubu sportowego zapraszam do współpracy. ⬇